Geplaatst op 15 april 2025
Finfluencer en zorgplicht
Iedereen zit op anno 2025 op social media en velen zijn geïnteresseerd in – makkelijk – geld verdienen. Zeker ook jongeren. En die zijn ook nog eens makkelijk(er) beïnvloedbaar. Het is de voedingsbodem voor finfluencers, mensen die invloed willen uitoefenen over het handelen bij en met financiële producten is dan zo gelegd. Finfluencer en zorgplicht een hot item!
Winkelstraat vs finfluencer
Nu is een influencer wat mij betreft niets anders dan een online ‘menselijk lopend reclamebord’. Zoals ‘ze’ vroeger in de winkelstraat liepen. Dus of ze dat nu vroeger in de straat deden of nu online maakt niet zoveel uit. Het bereik is online uiteraard makkelijker én groter.
De vraag is dan wel, naast de waarde en juistheid sec van het ‘advies’, in hoeverre ze acteren binnen de Wet financieel toezicht (Wft) én het burgerlijk wetboek voor wat betreft zorgplicht.
Persoonlijk advies en zorgplicht
De wetgeving is redelijk duidelijk: alleen als iemand adviseert over een financieel product aan een individu en/of aan een (redelijk afgebakende) specifieke groep, is er sprake van advies volgens de Wft en komt zorgplicht om de hoek kijken. Dát en de vraag of iemand het als persoonlijk advies kan en mag opvatten is dan van belang.
Persoonlijk adviseren doet een finfluencer echter nooit. Immers, de finfluencer weet niet wie de boodschap leest en zegt eigenlijk alleen iets over het product en voor wie dat geschikt is. Dat velen zich aangesproken voelen, is wat anders. Het initiatief komt dan ook altijd van de potentiële afnemer. De vraag is daarom of er snel sprake is/kan zijn van schending van de zorgplicht. Ik heb mijn twijfels!
AFM
Dat de AFM (veel) kritischer is, is logisch. Dat is ook haar rol natuurlijk. De voorbeelden die zij geeft zijn op zich juist en bevestigen dat alleen als er sprake is van gericht geïndividualiseerd advies, dan is er sprake van een wetsovertreding. Dat het influencen van partijen en/of producten die ten onrechte geen vergunning hebben, verboden is, mag logisch zijn. Dat geldt immers voor iedereen!
Lees meer
Het voorzien van juiste productinformatie en invulling geven aan de zorgplicht is essentieel. Dit geldt voor het financiële product, maar ook als het gaat over advies en begeleiding.
Financieel Recht is nu belangrijker dan ooitAls het te mooi lijkt om waar te zijn….
Dat de rol van finfluencers schadelijk kan zijn, zit vooral in de (on)juistheid van hetgeen ze ‘influencen’. Een ‘advies’ (of eerder meer een announcement) dat je makkelijk veel geld kunt verdienen, zonder risico te lopen in beleggingen/financiële producten is van alle tijden. En zelden waar. Als het te mooi lijkt om waar te zijn… dan zal het wel niet waar zijn.
Dat gold vroeger in de winkelstraat al en nu ook op sociale media. Zoveel is er dus niet veranderd. Dat de AFM de vinger strak aan de pols houdt (in haar uitingen) juich ik overigens alleen maar toe. Iedereen moet immers (ruim) binnen de wet acteren. De vraag blijft altijd hoe de wet uitgelegd moet worden. De AFM doet dat terecht eng, maar er is normaliter wel wat meer ruimte!
De relatie van finfluencer en zorgplicht zal in de toekomst steeds vaker onder druk komen te staan.