Medezeggenschapsrechten ten aanzien van uitzendkrachten

De Wet op de Ondernemingsraden (WOR) omvat de medezeggenschapsrechten van werknemers. Met ingang van 1 januari 2022 zijn onderdelen van de WOR gewijzigd middels de Verzamelwet SZW 2022. Deze wetgeving biedt handvatten om medezeggenschap praktisch vorm te geven. Belangrijk gegeven is dat de OR een goede afspiegeling moet zijn van de in de onderneming werkzame personen.[1] Om die reden is een aantal (wettelijke) termijnen verkort, zodat de WOR met name aan de positie van werknemers met een korte(re) arbeidsduur en flexkrachten tegemoet komt.

Actief en passief kiesrecht

In de eerste plaats is gekozen om de termijnen voor het actief (kiesgerechtigd) en passief (verkiesbaar) kiesrecht te verkorten, van respectievelijk 6 en 12 maanden naar 3 maanden. Dit betekent dat de nieuwe in de onderneming werkzame personen, sneller betrokken zijn wat betreft medezeggenschap via de OR.

Medezeggenschapsrechten ten aanzien van uitzendkrachten

Naast reguliere werknemers en flexkrachten, bestaat de categorie ingeleende uitzendkrachten. Voor deze categorie geldt dat zij “als in de onderneming werkzame personen” gaan kwalificeren na 15 maanden. Vervolgens geldt dus dat vanaf die 15 maanden de termijn van drie maanden gaat lopen voor het verkrijgen van kiesrechten.

Leden in vaste commissie(s) en advies- en instemmingsrecht

De eis dat een meerderheid van een vaste commissie moet bestaan uit OR-leden, is per 1 januari 2022 losgelaten. Art. 15 lid 2 WOR is daarmee gewijzigd. De keuze daarvoor ligt in het verminderen van de werkdruk bij OR-leden.

Oplettendheid is wel geboden voor wat betreft het advies- en instemmingsrecht van de OR. In het geval de OR een vaste commissie instelt, maar deze niet is voorzien van een meerderheid aan OR-leden, dan komt aan deze vaste commissie geen advies- en instemmingsrecht toe. In dat opzicht zal de praktijk moeten uitwijzen of het instellen van vaste commissies met een minderheid aan OR-leden wenselijk is, als de gedachte is dat deze mogelijkheid tot vermindering van werkdruk moet leiden. Uiteindelijk zal het advies- en/of instemmingsrecht dan alsnog door de OR zelf en niet door de vaste commissie uitgeoefend moeten worden. Desondanks is een flexibilisering op dit punt niet onwenselijk.

Mogelijkheid om van de WOR af te wijken

Op basis van art. 6 lid 5 WOR blijft het voor de OR mogelijk om van de diensttijdtermijnen ten aanzien van de kiesrechten en het medezeggenschap af te wijken.  
Ook kan krachtens art. 6 lid 4 WOR een uitzendkracht tegen een korte periode dan na 15 maanden, worden aangemerkt als een in de onderneming werkzaam persoon.

Focus op het pensioenrecht

Bedacht moet zijn op de omstandigheden waarin uitzendondernemingen gehouden zijn deel te nemen in een verplichtgesteld (bedrijfstak)pensioenfonds. Dat is veelal het geval wanneer meer dan 50% van het premieplichtige loon op jaarbasis betrekking heeft op het ter beschikking stellen van uitzendkrachten.

Indien wordt afgeweken van de wettelijke uitgangspunt van 15 maanden (+3 maanden), dient men erop bedacht te zijn dat een verkorting van deze termijn kan leiden tot de situatie waarin uitzendkrachten binnen een relatief kort tijdsbestek in de inlenende onderneming kwalificeren als persoon werkzaam binnen de onderneming. Vervolgens kan de uitzendkracht deelnemen in de OR en instemmingsrechten hebben ten opzichte van voorgenomen besluiten ten aanzien van de pensioenregeling (art. 27 lid 1 sub a WOR). Op dat punt kan een uitzendkracht een instemmingsrecht verkrijgen ten aanzien van een pensioenregeling waar hij of zij geen onderdeel van uitmaakt. In de samenstelling van de OR zou men daarop bedacht moeten zijn, zodat de terechte wijziging van de WOR niet in potentie haar doel voorbij schiet.

[1] Verzamelwet SZW 2022, p. 10.

Wij publiceren regelmatig pensioen gerelateerde nieuwsberichten. Wilt u als eerste op de hoogte zijn? Volg ons op LinkedIn of check het nieuws op onze website!