Afwijkende pensioenafspraken bij scheiding; het blijft soms lastig

De hoofdregel bij scheiding is dat het ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd, bij helfte wordt verdeeld. Deze verdeling blijft achterwege als het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen onder een bepaald bedrag blijft. Daarnaast ontstaat een recht op het volledig tot echtscheiding opgebouwde partnerpensioen; het bijzonder partnerpensioen. Bij huwelijkse voorwaarden of echtscheidingsconvenant kunnen afwijkende afspraken gemaakt worden.

Wat was er aan de hand?

Een recente uitspraak van Rechtbank Midden-Nederland[1] laat zien dat het vastleggen van dergelijke afspraken niet altijd evident is. Wat was er aan de hand? Partijen hadden in hun huwelijkse voorwaarden een pensioenbepaling opgenomen. Hierin werd verwezen naar de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (Wet VPS). Bij de echtscheiding volgde een convenant. Ook hierin werd een pensioenbepaling opgenomen. Hierin was opgenomen dat de vrouw afstand deed van haar recht op verevening en dat het door de vrouw tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen verevend zou worden, met uitzondering van een specifiek pensioen. De vrouw had o.a. twee pensioenen opgebouwd die onder de vereveningsgrens bleven. Volgens de man hield de afspraak tussen partijen in dat deze pensioenen toch verevend zouden worden. Volgens de vrouw uiteraard niet. De rechtbank kijkt eerst naar de taalkundige uitleg van de overeengekomen afspraken (CAO-norm). Zuiver tekstueel is de rechtbank van mening dat partijen de Wet VPS zijn overeengekomen. Onderdeel hiervan is dat pensioenen onder de vereveningsgrens niet verevend worden.

Haviltex-norm

In de onderhavige kwestie is echter de Haviltex-norm van toepassing, met andere woorden naar de zin die partijen over en weer, in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze afspraak mochten toekennen en hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Ook dat leidt volgens de rechtbank tot de conclusie dat de twee kleine pensioenen van de vrouw niet verevend hoeven te worden. Omstandigheden die hierbij meegewogen worden, zijn de volgende. Ondanks dat over en weer overzichten van alle pensioenaanspraken zijn verstrekt, kan hieruit niet afgeleid worden dat het de bedoeling was om ook al deze aanspraken te verevenen. Tijdens de scheiding is, zo hebben beide partijen verklaard, niet expliciet gesproken over de kleine pensioenen en/of over het afwijken van de wettelijke regeling. Dat de man zich waarschijnlijk niet heeft gerealiseerd dat de kleine pensioenen niet verevend zouden worden, maakt niet dat het de bedoeling van partijen was om ze wél te verevenen. Dan hadden hierover expliciete afspraken gemaakt moeten worden. Temeer nu kleine pensioenen geen uitzondering, maar juist veelvoorkomend zijn. Partnerpensioen

Conclusie

Deze uitspraak laat maar weer eens zien dat partijen bij een scheiding niet altijd de volledige consequenties voor het pensioen correct voor ogen hebben. Om die reden is het zinvol om, indien ‘afwijkende’ worden gemaakt, deze te laten controleren door een pensioenspecialist. Gommer & Partners Pensioen Advocaten is u hierbij graag van dienst.

Wilt u onze infographics over echtscheiding ontvangen? Vul dan het formulier hieronder in om infographics te ontvangen.

[1] Rechtbank Midden-Nederland, 12 mei 2021, (ECLI:NL:RBMNE:2021:1758).