Pensioenverevening – bijzonder partnerpensioen

De opbouw van partnerpensioen

Veel pensioenregelingen hebben een voorziening voor het partnerpensioen. Dit is een uitkering voor de partner bij het overlijden van de pensioengerechtigde partner. Bij scheiding verkrijgt de ex-partner het tot de datum van de scheiding opgebouwde partnerpensioen. Bij het overlijden van de pensioengerechtigde ontvangt de ex-partner dan een uitkering, het bijzonder partnerpensioen. Artikel 57 Pensioenwet biedt hiervoor het kader.

Het is ook mogelijk dat het partnerpensioen op risicobasis is verzekerd. Er vindt dan geen waarde opbouw plaats. Enkel het risico van overlijden wordt verzekerd. Met de inwerkingtreding van de Wet toekomst pensioenen per 1 juli 2023 is een partnerpensioen op risicobasis voorgeschreven (bij overlijden vóór de pensioendatum). De ex-partner ontvangt bij scheiding dan geen aanspraak op bijzonder partnerpensioen. Er is in die situatie daarvoor geen waarde opgebouwd. In het verleden opgebouwde partnerpensioenaanspraken gaan wel mee over naar het nieuwe pensioenstelsel en blijven voor de (ex-)partner gereserveerd.

De omvang van het bijzonder partnerpensioen

Op de datum van de scheiding wordt de omvang van het bijzonder partnerpensioen bepaald. Dit is de datum waarop de scheiding is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Het gaat dan om het op dat moment opgebouwde partnerpensioen. Én is inclusief het partnerpensioen dat mogelijk voorafgaand aan de partnerrelatie is opgebouwd. Dit wijkt af van de periode waarover het ouderdomspensioen wordt verdeeld. Daarvoor wordt gekeken naar de opbouw gedurende het huwelijk.

Ook voor samenwoners

Een ander verschil met de verdeling van het ouderdomspensioen is dat ook voor ongehuwde partners recht bestaat op bijzonder partnerpensioen. Dit betekent dat ook de samenwonende (ex-)partner bij scheiding aanspraak kan maken op het bijzonder partnerpensioen. De Pensioenwet schrijft namelijk voor dat geen onderscheid wordt gemaakt afhankelijk van het type partnerrelatie. Dit terwijl de Wvps voor de verdeling van het ouderdomspensioen een huwelijk of geregistreerd partnerschap als voorwaarde stelt. Waardoor samenwonende partners in principe geen recht hebben op pensioenverevening. Dit neemt niet weg dat samenwonende partners alsnog kunnen besluiten het ouderdomspensioen volgens de Wvps te verdelen.

Afstand van bijzonder partnerpensioen

Het is ook mogelijk bij scheiding andere afspraken te maken over het bijzonder partnerpensioen. En daarmee af te wijken van het wettelijke kader. Bijvoorbeeld dat geen aanspraak wordt gemaakt op het bijzonder partnerpensioen. Of het recht juist wordt beperkt tot de periode van samenzijn. Dit moeten ex-partners schriftelijk overeenkomen. Én de pensioenuitvoerder moet hierover worden geïnformeerd en instemmen met de afspraak.

Anders dan bij het ouderdomspensioen geldt hiervoor geen termijn van twee jaar na de scheiding. Al kan dit wel van invloed zijn op de instemming en bereidheid van de pensioenuitvoerder hieraan mee te werken. Door het verschil in wettelijk kader is het belangrijk bij de scheiding (desgewenst) expliciet afspraken te maken over zowel de verdeling van het ouderdomspensioen als het bijzonder partnerpensioen.