Geplaatst op 23 september 2025
Pensioenverevening – huwelijkse voorwaarden
Bij een scheiding vanaf 1 mei 1995 regelt de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wvps) de verdeling van pensioen. Anders gezegd de pensioenverevening. Het uitgangspunt is een verdeling bij helfte van het ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. Een andere of géén verdeling van het ouderdomspensioen is ook mogelijk. Dit kunnen ex-partners afspreken in het echtscheidingsconvenant óf in de huwelijkse voorwaarden. In deze bijdrage in de serie Pensioen en Echtscheiding wordt de geldigheid van huwelijkse voorwaarden opgemaakt vóór 1 mei 1995 besproken.
Een schriftelijke afspraak
Het is mogelijk andere afspraken te maken over de pensioenverdeling bij scheiding. Uit artikel 2 Wvps volgt dat de toepassing van deze wet kan worden uitgesloten in de huwelijkse voorwaarden of in het echtscheidingsconvenant. Een schriftelijke afspraak tussen de ex-partners is hierdoor vereist.
Het is mogelijk dat sprake is van huwelijkse voorwaarden die zijn opgemaakt vóór 1 mei 1995. De datum van inwerkingtreding van de Wvps. Daarvoor gold, vanaf 27 november 1981, de pensioenverdeling op grond van het Boon/Van Loon-arrest. Voor een uitleg over de pensioenverdeling volgens dit arrest, verwijs ik naar enkele eerdere bijdragen. Op grond van dit arrest werd pensioen alleen verdeeld als de ex-partners in gemeenschap van goederen getrouwd waren. Wat te doen met huwelijkse voorwaarden onder dit regime? Hiervoor biedt artikel 11 Wvps een aparte regeling met eigen vereisten.
Huwelijkse voorwaarden opgemaakt vóór 1 mei 1995
Artikel 11 Wvps bepaalt dat wanneer in de huwelijkse voorwaarden een gemeenschap van goederen is uitgesloten of beperkt, toch pensioenverevening plaatsvindt. Dit is tenzij door de (ex-)partners ‘uitdrukkelijk anders’ in de huwelijkse voorwaarden is bepaald óf in het echtscheidingsconvenant. Dit komt voort uit de gedachte dat pensioen is uitgezonderd van de gemeenschap. Ook al wordt pensioen buiten de gemeenschap gehouden, kan het zijn dat het alsnog moet worden verdeeld.
Lees ook
Een afwijking van de wettelijke verdeling is mogelijk. Dit moeten ex-partners schriftelijk overeenkomen en vastleggen. Bijvoorbeeld de afspraak het pensioen niet te verevenen of afwijken van de periode van pensioenopbouw wat in de verevening wordt betrokken. Lees in deze blog ook meer over conversie.
Pensioenverevening – afwijkende afsprakenUitdrukkelijk anders bepaald
De Hoge Raad heeft in 2010 geoordeeld over wat wordt bedoeld met een ‘uitdrukkelijk uitsluiten’ zoals artikel 11 Wvps vereist. Hiermee wordt bedoeld een bepaling die expliciet ziet op het verevenen van pensioenrechten. Maar niet is vereist dat met zoveel woorden pensioenverevening zoals bedoeld in de Wvps wordt uitgesloten. Voldoende is dat partijen in de huwelijkse voorwaarden hebben bepaald dat (bepaalde) pensioenrechten niet worden verrekend. Een expliciete verwijzing naar de Wvps is daarom niet nodig. Een expliciete afspraak met betrekking tot het pensioen wél. Zijn de huwelijkse voorwaarden dus vóór 1 mei 1995 opgemaakt, maar omvatten ze wél een specifieke pensioenbepaling, dan geldt de Wvps in principe niet.
Vervolg serie Pensioen en Echtscheiding
Bij twijfel over de uitleg en geldigheid van de huwelijkse voorwaarden, is het belangrijk bij scheiding (alsnog) expliciet afspraken te maken over het wel of niet verdelen van pensioen. Dit om te voorkomen dat hierover in de toekomst met de ex-partner of pensioenuitvoerder discussie ontstaat.
Met deze blog in de serie Pensioen en Echtscheiding is de geldigheid van huwelijkse voorwaarden opgemaakt voor de inwerkingtreding van de Wvps besproken. In een volgende blog gaan we in op de invloed van de keuzes van de pensioengerechtigde partner op de pensioenaanspraak van de ex-partner.
Wil je meer weten over pensioenverevening op grond van de Wvps? Download via onderstaande link onze whitepaper. Ook vind je op onze website al verschillende artikelen over pensioen en scheiding.
Advocaat nodig?
Heb je een geschil met jouw ex-partner over de pensioenverdeling? Of een discussie met de pensioenuitvoerder over de uitleg van de huwelijkse voorwaarden?
Dan staan onze advocaten je graag te woord. Bel ons op 013 – 507 07 40 of mail naar info@gommeradvocaten.nl.
